Plan adaptacji do zmian klimatu miasta Rumi
Program przyjęto uchwałą Nr XIX/267/2020 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 maja 2020 roku w sprawie przyjęcia „Planu Adaptacji do zmian klimatu miasta Rumi”.
Założenia Planu adaptacji do zmian klimatu
Celem opracowania jest określenie podatności Miasta na zmiany klimatu, zaplanowanie działań adaptacyjnych oraz podniesienie świadomości władz i mieszkańców nt. możliwych zmian klimatu oraz skutków i zagrożeń z nich wynikających.
MPA ma na celu wesprzeć Miasto w przygotowaniu się na możliwe,
niekorzystne skutki wywołane przez zmiany klimatu. Dokument może stać się narzędziem umożliwiającym
pozyskiwanie środków finansowych na działania adaptacyjne.
Zakres czasowy działań przewidzianych w MPA przewiduje horyzont czasowy do 2030 r.
Zakres terytorialny obejmuje Gminę Miejską Rumia, w jej obszarze geograficznym i granicach administracyjnych.
„Plan adaptacji do zmian klimatu miasta Rumi” realizowany jest w ramach projektu pn. „Rozwój systemu gospodarowania wodami opadowymi na terenie Rumi”. Przedsięwzięcie realizowane jest przy współfinansowaniu środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020; działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska, typ projektu 2.1.5 Systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich.
Opracowanie Miejskiego Planu Adaptacji nie jest wymagane polskim prawodawstwem, jest natomiast odzwierciedleniem potrzeby wprowadzenia problematyki zagrożeń powodowanych zmianami klimatu na szczebel lokalny (miejski).
Zgodnie z zapisami „Strategicznego planu adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do 2020 r. z perspektywą do 2030 r.”, opracowanie miejskich planów adaptacji z uwzględnieniem zarządzania wodami opadowymi (lub uwzględnienie komponentu adaptacyjnego w innych dokumentach strategicznych i operacyjnych), jest jednym z zadań jednostek samorządu terytorialnego.
Wybrane wnioski z diagnozy miasta Rumi w formie graficznej
Ocena wrażliwości poszczególnych jednostek terytorialnych Miasta na wpływ zmian klimatu
Poziomy ryzyka związane z falami upałów w poszczególnych jednostkach
Poziom ryzyka związany z występowaniem miejskiej wyspy ciepła w poszczególnych jednostkach
Wizja
Rumia w 2030 r. to miasto optymalnie wykorzystujące posiadane zasoby i walory, zapewniające akceptowalny społecznie rozwój i wysoką jakość życia w warunkach zmieniającego się klimatu.
Realizacja w 2023 r.
Zadanie 1 - Zmiany w prawie miejscowym
Wprowadzono istotne zmiany w planach miejscowych i decyzjach administracyjnych dotyczące:
wymogów prowadzenia działań minimalizujących na terenach przemysłowo-usługowych w przypadku wysokiego wskaźnika powierzchni uszczelnionej – na terenach utwardzanych stosowanie płyt ażurowych lub innych technologii zapewniających przepuszczalność nawierzchni,
szczególnych zasad zabudowy na terenach charakteryzujących się wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia powodzi miejskich i podtopień, w tym, np. wymóg stosowania materiałów wodoodpornych,
ochrony i kształtowania „błękitno-zielonej infrastruktury”, w tym lasów, korytarza ekologicznego zagórskiej Strugi i terenów zieleni miejskiej (parków, skwerów, zieleńców, i innych terenów zieleni urządzonej) oraz elementów związanych z roślinnością i wodą,
stosowania urządzeń grzewczych przyjaznych środowisku tj. niskoemisyjnych.
Nr LII/689/2023 z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi uchwalonego uchwałą Rady Miejskiej Rumi Nr XIV/214/2011 z dnia 27 października 2011 r. dla obszaru w rejonie ul. Warszawskiej, ul. Wileńskiej, ul. Gdańskiej i ul. Henryka Dąbrowskiego.
§ 2 13). w §13 dodaje się kartę terenu nr 9:
1. KARTA TERENU Nr 9.
2. Przeznaczenie terenu - ZP - plac miejski z zielenią urządzoną.
3. Nr terenu 09.ZP; powierzchnia 0,06 ha
§ 2 10) 5) W obszarze planu obowiązują ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw, wynikające z przepisów odrębnych;
Nr LII/688/2023 z dnia 30 marca 2023 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w Rumi w rejonie ul. Gdańskiej, ul. Łużyckiej i ul. Oliwskiej.
§ 11 5) W obszarze planu obowiązują ograniczenia lub zakazy w zakresie eksploatacji instalacji, w których, następuje spalanie paliw, wynikające z przepisów odrębnych;
§ 13 5) w zakresie zaopatrzenia w ciepło:
z istniejącej i projektowanej miejskiej sieci ciepłowniczej, istniejącej i projektowanej sieci gazowej lub ze źródeł indywidualnych w oparciu o Har lub nieemisyjne źródła ciepła,
§ 13 6) w zakresie zasilania w energię elektryczną: e) dopuszcza się zasilanie w energię elektryczną ze źródeł odnawialnych.
Nr LIII/709/2023 z dnia 17 kwietnia 2023 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego uchwałą Nr V/83/2019 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 marca 2019 r. w rejonie ul. Żeglarzy, dla strefy 02.MW.
§ 2 5) §4, ust. 2, punkt 11, lit. c otrzymuje brzmienie: odprowadzenie wód opadowych:
zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na warunkach UM Rumi,
wody opadowe z dachów mogą być odprowadzane do powierzchniowych zbiorników retencyjnych,
stanowiących elementy zagospodarowania terenów rekreacyjnych, w postaci stawów, sadzawek,
cieków wodnych, kaskad, itp.,
dopuszcza się odprowadzenie wód opadowych z dachów budynków na własnym terenie,
w celu wydłużenia czasu odpływu i ograniczenia wielkości odpływu wód opadowych i roztopowych,
zaleca się zagospodarowanie terenu uwzględniające infiltrację wód opadowych poprzez wszelkiego,
rodzaju przepuszczalne powierzchnie chłonne, umożliwiające wsiąkanie/wykorzystanie,
zgromadzonych wód przez rośliny (np. ogrody deszczowe itp.).
Nr LIII/711/2023 z dnia 17 kwietnia 2023 r. sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi w rejonie pomiędzy ul. Sobieskiego, terenami kolejowymi i granicą z miastem Gdynia
§ 3. 9. Zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej:
7) d) przewidzieć rozwiązania projektowe zabezpieczające nieruchomości przed zalewaniem w przypadku deszczy nawalnych,
§ 3. 5. Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu:
4) należy utrzymywać i uzupełniać istniejące lub wprowadzać nowe zadrzewienia przyuliczne w formie dostosowanej do przekroju ulicy, o składzie gatunkowym i z zastosowaniem metod sadzenia, które zapewni im długotrwały wzrost w warunkach miejskich,
5) wody opadowe z powierzchni utwardzonych dróg oraz parkingów i miejsc postojowych należy zagospodarować zgodnie z przepisami odrębnymi; zaleca się stosowanie przepuszczalnych i półprzepuszczalnych powierzchni chłonnych, umożliwiających wsiąkanie oraz wykorzystanie zgromadzonych wód przez rośliny (np. ogrody deszczowe) w celu infiltracji wód opadowych.
§ 3. 9. Zasady obsługi w zakresie komunikacji i infrastruktury technicznej:
8) zaopatrzenie w ciepło: z sieci ciepłowniczej lub ze źródeł indywidualnych w oparciu o ekologiczne, niskoemisyjne czynniki grzejne lub z mikroinstalacji, z odnawialnych źródeł energii,
9) zaopatrzenie w energię elektryczną:
a) zaopatrzenie w energię elektryczną z sieci elektroenergetycznej i/lub z mikroinstalacji, z odnawialnych źródeł energii.
Nr LV/724/2023 z dnia 31 maja 2023 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego uchwałą Nr V/83/2019 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 marca 2019 r., dla obszaru położonego w Rumi, w obrębie 15, w rejonie ul. Dąbrowskiego, ul. Stoczniowców – ETAP II
§ 2 11) §4, ust. 3, punkt 11, lit. c otrzymuje brzmienie:
c) zasady obsługi w zakresie infrastruktury technicznej: wg ustaleń §3, ust. 9, pkt 5, 6, 8 -11, - odprowadzenie wód opadowych:
zagospodarowanie wód opadowych i roztopowych na warunkach UM Rumi,
wody opadowe z dachów mogą być odprowadzane do powierzchniowych zbiorników retencyjnych, stanowiących elementy zagospodarowania terenów rekreacyjnych, w postaci stawów, sadzawek, cieków wodnych, kaskad, itp.,
dopuszcza się odprowadzenie wód opadowych z dachów budynków na własnym terenie, w celu wydłużenia czasu odpływu i ograniczenia wielkości odpływu wód opadowych i roztopowych,
zaleca się zagospodarowanie terenu uwzględniające infiltrację wód opadowych poprzez wszelkiego rodzaju przepuszczalne powierzchnie chłonne, umożliwiające wsiąkanie/wykorzystanie zgromadzonych wód przez rośliny (np. ogrody deszczowe itp.).
Nr LV/725/2023 z dnia 31 maja 2023 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi w rejonie pomiędzy ul. Jęczmienną a granicą administracyjną miasta Reda.
§ 2 8) §6 ust.5 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
2) zachowanie cieku wodnego - rowu, powiązanego z istniejącym,
projektowanym systemem odwadniającym oraz kanalizacją deszczową lub jego przebudowa w dowolny sposób lub jego zmiana na otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne."
§ 2 7) w §6 ust.3 pkt 5 dodaje się literę c w brzmieniu: "c) na rysunku zmiany planu oznaczono orientacyjny kierunek przebiegu ciągu pieszo-rowerowego i/lub pieszo-jezdnego."
Nr LV/726/2023 z dnia 31 maja 2023 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Rumi w rejonie granicy administracyjnej z miastem Reda dla stref A1.WS, A02.KDW, A2.MN,U1.
§ 2 5) w § 17 pkt 4 lit. h) tiret drugie otrzymuje brzmienie "- dopuszcza się przebudowę rowu w dowolny sposób lub jego zmianę na otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne."
Nr LV/727/2023 z dnia 31 maja 2023 roku w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w rejonie ul. Dębogórskiej i ul. Gdańskiej dla terenu oznaczonego symbolem 4.ZP
§ 2. 1) § 18, pkt 10 otrzymuje brzmienie:
10) Szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu - fragment terenu położony jest w zasięgu szczególnego zagrożenia powodzią od rzeki o średnim prawdopodobieństwie wystąpienia powodzi (1%). Wszelkie projekty inwestycyjne na tym terenie należy realizować w oparciu o przepisy odrębne.
Nr LXIII/794/2023 z 30 listopada 2023 r. w sprawie uchwalenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego uchwałą Nr VIII/80/2011 Rady Miejskiej Rumi z dnia 28 kwietnia 2011 r. dla stref A8.MW,U1 i A9.MN,MW,U1.
§ 2 17) INFORMACJE I ZALECENIA:
b) zaleca się urządzenie terenów zieleni o funkcjach estetycznych i rekreacyjnych pomiędzy budynkami oraz zieleni o funkcjach izolacyjnych od strony ulic.
§ 2. 14) ZASADY MODERNIZACJI, ROZBUDOWY I BUDOWY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ:
b) w zakresie zaopatrzenia w ciepło:
z istniejącej i projektowanej sieci ciepłowniczej, istniejącej i projektowanej sieci gazowej lub ze źródeł indywidualnych w oparciu o niskoemisyjne czynniki grzewcze,
możliwość zaopatrywania w ciepło ze źródeł odnawialnych (np. w oparciu o energię słoneczną, itp.).
Zadanie 4 - Organizacja systemu informowania przed zagrożeniami – Monitoring jakości powietrza
Kontynuowano wykonywane od października 2015 r. na zlecenie gminy przez Fundację Agencja Regionalnego Monitoringu Atmosfery Aglomeracji Gdańskiej (ARMAAG) w Gdańsku cykl pomiarów stężeń pyłu PM10 [g/m3] oraz benzo(a)pirenu [ng/m3].
Pomiary wykonywane są manualnym pobornikiem 14-dobowym przystosowanym do pracy w terenie (na zewnątrz). Pomiar pyłu PM10 wykonywany zgodnie z normą PN-EN 12341 „Jakość powietrza – Oznaczanie frakcji PM10 pyłu zawieszonego – Metoda odniesienia i procedura badania terenowego do wykazania równoważności stosowanej metody pomiarowej z metodą odniesienia”, natomiast oznaczenie benzo(a)pirenu – zgodnie z normą PN-EN 15549 „Jakość powietrza – Standardowa metoda oznaczania stężenia benzo(a)pirenu w powietrzu atmosferycznym”.
Obsługiwano także 5 mierników niskokosztowych służących do ciągłego, automatycznego pomiaru stężeń pyłu PM10 i PM 2,5. Czujniki znajdują się przy ulicach: Sobieskiego, Sabata, Kujawskiej, Kościelnej oraz Różanej w Rumi. Wyniki pomiarów są ogólnodostępne, dzięki internetowej platformie: https://powietrze.rumia.eu/.
Oprócz substancji zanieczyszczających mierzone są parametry takie jak: temperatura, ciśnienie, wiatr. Strona internetowa pełni również funkcję edukacyjną. Znajdują się tam informacje na temat obowiązujących w Polsce norm parametrów pomiarowych. Odczytywanie pomiarów jest bardzo intuicyjne, ponieważ kolor czcionki zmienia się automatycznie. Kolory informują nas o poziomie zagrożenia: od ciemno zielonego (poziomu bezpiecznego dla zdrowia) przez zielony, żółty, pomarańczowy do czerwonego (poziom szkodliwy dla zdrowia).
Utrzymywano 6 stacji hydrologicznych na Zagórskiej Strudze i głównych rowów zbiorczych (na granicy z gminą Kosakowo i gminą Reda). Stacje podają parametry: stan wody, przewodność, temperatura.
Zadanie 7 - Zapewnienie infrastruktury uodpornionej na zjawiska klimatyczne
Zadanie obejmuje m.in. Stosowanie urządzeń grzewczych o wysokiej sprawności, w tym wymiana kotłów niskosprawnych na urządzenia o wyższej sprawności i zapewniające redukcję emisji spalin.
Kontynuacja realizowanego od kilku lat programu udzielania dotacji celowych z budżetu Gminy Miejskiej Rumia na stosowanie systemów grzewczych przyjaznych środowisku, które winny ograniczyć zanieczyszczenie powietrza.
Dotacje są udzielane na podstawie uchwały nr XLII/563 Rady Miejskiej Rumi z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie zasad, trybu udzielania oraz sposobu rozliczania dotacji celowych z budżetu Gminy Miejskiej Rumia na wymianę systemów grzewczych przyjaznych środowisku.
Zadanie 8 - Podnoszenie świadomości adaptacyjnej mieszkańców i pracowników instytucji miejskich
Ekologiczna kampania
Realizacja ekologicznej kampanii – w przestrzeni miejskiej pojawiły się plakaty zachęcające do segregacji odpadów oraz wyemitowano spoty w radiu.
Stworzenie murali na elewacjach stacji transformatorowych jako sposób na propagowanie szeroko rozumianej segregacji odpadów.
Sadzonka za elektroodpady
Miejskie akcje wymiany elektroodpadów i makulatury na sadzonki.
Rowerowy Maj
To ogólnopolska kampania promująca zdrowy tryb życia i zrównoważoną mobilność wśród dzieci przedszkolnych, uczniów szkół podstawowych, grona nauczycielskiego oraz rodziców i opiekunów.
Rowerowy Maj, poprzez zabawę połączoną z elementami rywalizacji, popularyzuje rower jako środek transportu do szkoły, uczy dobrych i zdrowych nawyków, które utrzymują się również po zakończeniu kampanii. Każdy przedszkolak, uczeń i nauczyciel, który w maju dotrze na lekcje w sposób aktywny: na rowerze, hulajnodze, rolkach czy deskorolce, otrzymuje naklejki do rowerowego dzienniczka i na wspólny plakat klasowy. Dla najaktywniejszych uczestników, klas i placówek przewidziane były atrakcyjne nagrody.
W maju 2023 r. udział w ogólnopolskiej akcji „Rowerowy Maj” wzięło 2.104 uczestników (dzieci z przedszkoli i klas I-III); „Maluchy na rowery” – blisko 250 dzieci w wieku od 3 do 6 lat przemierzyło blisko 1 km trasę na rowerach oraz wieczornego przejazdu rowerowego – 600 osób przejechało 5 km trasę prowadzącą głównymi ulicami miasta.
Europejski Tydzień Mobilności
Wydarzenie jest organizowane co roku od 16 do 22 września, a jego zwieńczeniem jest Dzień bez samochodu (22 września). Jego celem jest rozpowszechnianie wiedzy oraz znaczenia zrównoważonego transportu. Kampania zainicjowana przez Komisję Europejską w 2002 r. zachęca mieszkańców miast do zmiany niekorzystnych dla zdrowia przyzwyczajeń i wybrania alternatywnych, ekologicznych środków podróżowania: chodzenia pieszo, jazdy na rowerze, korzystania z komunikacji miejskiej lub carpoolingu.
Do akcji włączyła się po raz kolejny Rumia.
Pilotażowy program edukacji ekologicznej
Program ruszył 3 października i zakończy się w czerwcu 2023 r. Przygotowany przez urzędników wspólnie z nauczycielami program zawiera sześć bloków tematycznych związanych z: rumskimi ekobohaterami, segregacją odpadów, powietrzem, wodą, światem zwierząt i roślin, a także zdrowiem. Program umożliwił już dzieciom między innymi uczestnictwo we wspólnym sadzeniu kwiatów, spacerach przyrodniczych, zajęciach kulinarnych, a także poznanie miejskich ekobohaterów oraz odwiedzenie siedziby rumskiego PUK-u. Za udział w wydarzeniach bądź zdobycie konkretnych umiejętności dzieci otrzymują pieczątki, które wklejają do specjalnych książeczek. Jak podkreślają koordynatorzy, ten prosty system nagradzania stanowi dla najmłodszych niezwykłą motywację od dalszych aktywności. Edycja 2022/2023 skierowana jest do publicznych placówek oświatowych i obejmuje 1.600 dzieci. W 2023/2024 r. program ma zostać rozszerzony o niepubliczne szkoły i przedszkola. Celem przedsięwzięcia, poza propagowaniem wśród dzieci zachowań prośrodowiskowych, jest ujednolicenie ekologicznych treści, które są przekazywane rumskim maluchom podczas zajęć.
eko.rumia.eu
Wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców, Urząd Miasta Rumi uruchomił witrynę internetową eko.rumia.eu.
Pod wskazanym adresem można znaleźć wszystko, co dotyczy miejskich działań ekologicznych, w tym: ochrony zwierząt, dofinansowań na wymianę pieca czy gospodarki odpadami komunalnymi. Na stronie zamieszczane są też materiały edukacyjne, relacje z wydarzeń czy też wzory pism urzędowych (np. wniosku o udzielenie dotacji gminnej na zmianę systemu grzewczego).
"Czysta Rumia- edycja 2023”
Festyn „Czysta Rumia- edycja 2023” – tworzenie budek dla ptaków, przygotowywanie toreb wielorazowych na zakupy, koło fortuny, prezentacja pojazdów wywożących odpady, ekologiczne gry i warsztaty oraz sprzątanie miasta.
Uwaga: zmiana Klimatu! Cz.2 pn. „Ochrona powietrza
Komunalny Związek Gmin ,,Dolina Redy i Chylonki” (KZG) na obszarze Miasta Rumi w zakresie ochrony powietrza: przyczynił się do nagrania materiału filmowego z cyklu „Uwaga: zmiana Klimatu! Cz.2 pn. „Ochrona powietrza”.
18-minutowy film ma charakter dokumentu nt. ochrony powietrza oraz zapobiegania zmianom klimatu i ich skutkom w odniesieniu do lokalnych uwarunkowań. Premierowy pokaz filmu odbył się w październiku w biurze Związku w Gdyni. W pokazie uczestniczyli przedstawiciele wydziałów środowiska z urzędów gmin zrzeszonych w KZG, w tym z Urzędu Miasta Rumi. Film na stałe dostępny jest na stronie internetowej www.kzg.pl w zakładce MULTIMEDIA. W ramach promocji filmu zapewniono m.in.: 30 emisji na antenie Twojej Telewizji Morskiej; 7 dniową emisję bannera głównego na portalu Nadmorski24.pl; 3 dniową emisję artykułu pt. „Uwaga: zmiana klimatu! Ochrona powietrza” na portalu Nadmorski24.pl; publikację artykułu promującego film w biuletynie gminnym „Rumskie Nowiny” (nakład 5.000 egz.); mailing do UM Rumi oraz placówek oświatowych z terenu miasta Rumi z linkiem do filmu oraz zaproszeniem do jego obejrzenia.
Zadanie 10 - Rozwój zielonej infrastruktury – kształtowanie lokalnych przestrzeni
Realizacja miejskiej akcji „Zieleń na mur-beton”. Dzięki lokalnym przedsiębiorcom, którzy sfinansowali i własnoręcznie dokonali części nasadzeń w Rumi przybyło 61 drzew oraz nowa rabata z nasadzeniami wieloletnimi o łącznej wartości 85.750,00 zł.
Zadanie 11 - Wspieranie warunków bytowania owadów zapylających
Nasadzono rośliny miododajne na istniejących skwerach i zieleńcach.
Zamontowano budki dla owadów, lokalizacja budek została wykonana zgodnie z wytycznymi pracownika Uniwersytetu Gdańskiego.
Zadanie 12 - Stosowanie rozwiązań mających na celu podczyszczanie i ograniczanie ilości ścieków wód opadowych
Zrealizowano nowe tereny utwardzone (parkingi, drogi wewnętrzne i lokalne, place itd.) z zastosowaniem powierzchni biologicznie czynnej (przepuszczalnej/ częściowo przepuszczalnej).
Zadanie 13 - Gospodarowanie wodami opadowymi poprzez rozwój błękitnej infrastruktury
Dbano o utrzymanie dobrego stanu infrastruktury związanej z melioracjami wodnymi, w tym renaturację cieków, odtwarzanie i udrażnianie rowów melioracyjnych.
Zadanie 14 - Rozbudowa infrastruktury rowerowej
Rozbudowano węzeł Rumia, poprzez budowę ścieżek rowerowych, postawiono także stojaki dla rowerów i wiaty.